2023/24 sezonu sona erdiğinde dünyadaki tüm futbolseverler gözlerini, yazın oynanacak Avrupa Şampiyonası’na çevirdi.
Yaz aylarının heyecanla beklenen büyük turnuvası, Almanya’nın ev sahipliğinde 14 Haziran 2024’te başladı ve EURO 2024’ün ilk maçında Almanlar, İskoçya’yı ağırladı.
Almanya’nın aldığı 5-1’lik farklı galibiyet hem turnuva tarihinin en farklı açılış maçı skorunu ortaya çıkardı hem de son büyük kupasını 2014 Dünya Kupası’nda kaldıran Panzerler için EURO 2024’ün zaferle bitebileceği umutlarını perçinledi. Aynı zamanda bu maç, Almanya Teknik Direktörü Julian Nagelsmann’ın turnuva tarihindeki en genç teknik direktör olmasını sağladı (36 yaş 327 gün). Real Madrid’in Alman efsanesi Toni Kroos’un, turnuva sonrasında futbolu bırakacak olması da Almanya için ev sahibi olduğu turnuvaya ayrı bir önem kazandırdı. A Grubu’ndaki ilk maçını farklı bir skorla kazanan Almanya, İsviçre’nin önünde grubu lider bitirdi ve son 16 turuna yükselmeyi başardı.
Tıpkı Almanya gibi ilk maçında farklı bir galibiyet alan İspanya ise (vs Hırvatistan, 3-0), grup aşamasında hata yapmayan tek takım ünvanıyla son 16’ya yükseldi. İspanya’nın Barcelonalı yıldızı Lamine Yamal, 16 yaş 338 günlükken Hırvatistan karşısında sahne aldı ve Avrupa Şampiyonası’nda forma giyen en genç oyuncu oldu. İspanyollar, grupta oynadığı Hırvatistan, İtalya ve Arnavutluk maçlarında gösterdikleri performansla futbolseverlerin takdirini kazandı.
B Grubu’ndaki bir başka tarihi olay ise Arnavutluk – İtalya maçında yaşandı. Karşılaşmanın 23. saniyesinde fileleri havalandıran Nedim Bajrami, Avrupa Şampiyonası tarihinin en erken golünü kaydederek tarihe adını yazdırdı. Bu grupta İtalya ile oynanan maçta gol atan Luka Modric ise turnuvanın en yaşlı golcüsü ünvanını (38 yaş 289 gün) elde etti.
Grup aşamasının en büyük sürprizi ise turnuva öncesinde “Ölüm Grubu” olarak nitelendirilen D Grubu’nda yaşandı. Fransa, Hollanda, Polonya ve Avusturya’nın yer aldığı grupta hemen hemen bütün otoriteler Fransa ve Hollanda’yı favori olarak gösteriyordu. Ne var ki Ralf Rangnick liderliğindeki Avusturya, oynadığı etkileyici futbolla Hollanda ve Polonya’yı mağlup ederek Ölüm Grubu’nu lider tamamlamayı başardı.
Grup maçları sona erdiğinde E Grubu’nda ise Avrupa Şampiyonası tarihinde ilk kez yaşanan bir tablo ortaya çıktı. Romanya, Belçika, Slovakya ve Ukrayna’nın yer aldığı grupta tüm takımlar üç maç sonunda hanelerinde 4’er puan yazdırdı. Averaj hesaplarının devreye girmesiyle Romanya gruptan lider çıkarken Ukrayna ise aynı puana sahip olmasına rağmen eve döndü.
Türkiye’nin Grup Performansı
EURO 2024 Elemeleri’nde tarihinin başarılı performansını göstererek gruptan lider çıkan ve Almanya biletini alan Türkiye, ikinci ev sahibi olarak gösterildiği turnuvada F Grubu’nda yer aldı. A Milli Takım’ın rakipleri, daha önceki turnuvalardan da bir hayli aşina olduğumuz Çekya, Portekiz ve tarihinde ilk kez bu heyecanı yaşayan Gürcistan oldu.
A Milli Takım’ımız, ilk maçında Gürcistan karşısında sahaya çıkarken tarihinin ilk Avrupa Şampiyonası deneyimini yaşayan rakibini Mert Müldür, Arda Güler ve Kerem Aktürkoğlu’nun golleriyle 3-1 geçti. Bu maçta kariyerinin ilk Avrupa Şampiyonası maçına çıkan Arda Güler (19 yaş 114 gün), turnuvadaki ilk maçında gol atan en genç isim olarak Portekizli efsane Cristiano Ronaldo’nun rekorunu kırdı.
Türkiye, ikinci maçta ise 6. kez Avrupa Şampiyonası’nda mücadele ederek kırılması zor bir rekorun daha sahibi olan Cristiano Ronaldo’nun takımı Portekiz ile karşılaştı. Milli Takım’ın gruptaki en sönük performansını sergilediği maç, Portekiz’in 3-0’lık galibiyetiyle sona erdi. Bu maç ayrıca Türkiye’nin turnuvada gol atamadığı tek maç olarak da kayıtlara geçti. Bu maçta forma giyen Pepe ise (41 yaş 117 gün), turnuvada oynayan en yaşlı isim oldu.
Gruptan çıkan takımın belli olacağı son maç ise Çekya’ya karşıydı. Rakibimizin uzun süre 10 kişi mücadele ettiği maçta kilidi açmakta zorlansak da bunu başaran isim Inter forması giyen kaptan Hakan Çalhanoğlu oldu. Milli formayla 19. golünü kaydeden Hakan Çalhanoğlu’nun golüne cevap Tomas Soucek’ten gelirken maçın skorunu Cenk Tosun belirledi. 75. dakikada oyuna giren tecrübeli golcü, 90+4’te Çekya filelerini havalandırdı. Türkiye, aldığı bu galibiyetle tarihinde 3. kez (EURO 2000, EURO 2008 ve EURO 2024) Avrupa Şampiyonası’nda gruplardan çıkmayı başardı.
Son 16 Aşaması
Avrupa Şampiyonası’nda son 16 aşamasında turnuva ağacı ortaya çıktığında, 8 takım iki tarafa ayrıldı. Buna göre İspanya – Gürcistan, Almanya – Danimarka, Portekiz – Slovenya ve Fransa – Belçika eşleşmeleri bir tarafta; Romanya – Hollanda, Avusturya – Türkiye, İngiltere – Slovakya ve İsviçre – İtalya eşleşmeleri ise diğer bir tarafta yer aldı.
Türkiye, turnuvanın “Ölüm Grubu”ndan lider çıkan Avusturya ile eşleştiğinde birçok kişi bunun zorlu bir eşleşme olduğu konusunda hemfikirdi. Zira Avusturya, EURO 2024 gruplarında sergilediği performansın öncesinde Türkiye ile oynanan hazırlık maçında gücünü göstermiş ve A Milli Takım’ı 6-1 mağlup etmişti.
“Avusturya’ya karşı birkaç ay önce bir maçımız oldu. İyi bir takım, belki de en iyi takım olduklarını düşünüyorum.” diyen A Milli Futbol Takımı Teknik Direktörü Vincenzo Montella, “Çok agresif ve pres yapan bir takım. Bana kulüp takımlarını anımsatıyorlar.’ sözleriyle de Avusturya’yı ne kadar ciddiye aldığını anlattı.
Avusturya eşleşmesi belli olduktan sonra Türkiye kamuoyunda bunun bir “rövanş” maçı olacağı yönündeki görüşle ilgili de o günlerde konuşan Montella, “O maçta ağır bir mağlubiyet aldık. Bu kadar büyük bir farkla oyuncu ve hoca olarak hiç kaybetmedim. Ancak o başka bir maç, bu başka bir maç. Ralf bunu biliyor.” demişti.
Montella’nın sözlerinin paralelinde konuşan Avusturya Teknik Direktörü Ralf Rangnick ise “Türk takımının çok güçlü olduğunu biliyoruz ama bu maç için iyi çözümler bulmaya çalışıyoruz.” sözleriyle karşılaşmayı ne kadar ciddiye aldıklarını göstermişti.
Türkiye ile Avusturya arasında Leipzig’de oynanan maç, ilk düdükten yalnızca birkaç saniye sonra Avrupa Şampiyonası tarihine geçti. Merih Demiral’ın 57. saniyede kornerden attığı gol, Türkiye’nin şampiyona tarihindeki en erken golü oldu. Bu gol aynı zamanda bir savunma oyuncusunun 40 yıl sonra Avrupa Şampiyonası’nda bir maçta 2 gol atması anlamına geliyordu.
Bu golle maça adeta 1-0 önde başlayan Türkiye, ikinci yarıda yine kornerden ve yine Merih Demiral ile skoru değiştirerek farkı 2’ye çıkardı. Bu golün asistini yapan Arda Güler ise Avrupa Şampiyonası tarihinde Cristiano Ronaldo ve Wayne Rooney’in ardından bir turnuvada hem gol atan hem de asist yapan ilk 20 yaş altı oyuncu olmayı başardı.
Avusturya her ne kadar Michael Gregoritsch ile maçın 66. dakikasında skoru 2-1’e getirse de kalan dakikalarda başka gol olmadı. Ancak bunun başlıca sebebi, karşılaşmanın son anlarından Baumgartner’in kafa vuruşunu mucizevi bir şekilde çıkaran Mert Günok oldu. İngiltere’nin efsane file bekçisi Gordon Banks’i hatırlatan kurtarışıyla tüm dünyanın gündemine oturan Mert Günok, elleriyle Türkiye’yi EURO 2024 çeyrek final aşamasına taşıyan isim oldu.
Maç sonunda “Bu onun mesleği ve kesinlikle çok iyiydi. Onun adına mutluyum.” diyen Vincenzo Montella, Avusturya galibiyetini getiren şeyin ise “Türk yüreği” olduğunu söylüyordu.
İtalya Sürprizi
Türkiye ile birlikte son 16 turundan çeyrek finale yükselen diğer takımlar İsviçre, Almanya, İngiltere, İspanya, Fransa, Portekiz ve Hollanda olurken en büyük sürprizlerden biri İtalya’nın elenmesi oldu.
EURO 2020’nin şampiyonu İtalya, İsviçre’ye 2-0 mağlup olarak turnuvaya veda ettiğinde ilginç bir istatistiği de ortaya çıkardı. Buna göre turnuvanın son 3 şampiyonu, katıldıkları bir sonraki turnuvada son 16 turunda elenmekten kurtulamadılar (İspanya – EURO 2016, Portekiz – EURO 2020 ve İtalya – EURO 2024).
Son 4 turnuvada en az çeyrek final görmeyi başaran İtalya, rakibine 31 yıl sonra yenilerek bu kez bu başarıyı tekrarlayamadı.
Favoriler Karşı Karşıya
EURO 2024’ün çeyrek final aşaması, turnuvanın favorileri arasında gösterilen ekipleri karşı karşıya getirmesiyle heyecan dozu yüksek mücadelelere sahne oldu.
Turnuvada sergilediği performanslar taraflı tarafsız herkesin beğenisini kazanan İspanya, ev sahibi Almanya ile karşılaşırken Portekiz’in rakibi ise Fransa’ydı. Turnuva ağacının diğer tarafında ise İngiltere – İsviçre ve Hollanda – Türkiye eşleşmeleri vardı.
Turnuvanın en çekişmeli maçlarından biri olan İspanya – Almanya karşılaşması, ev sahibi ekibin umutlarını bitirdi. Almanya’nın 1-0 gerideyken 89. dakikada Florian Wirtz ile golü bularak uzatmalara götürdüğü maç, İspanya’nın 119. dakikada Merino’nun bulduğu golle 2-1 İspanyolların lehine sonuçlandı. Böylece hem Almanya turnuvaya veda etti hem de Toni Kroos, kariyerinin son karşılaşmasını İspanya’ya mağlup olarak tamamladı.
Fransa’nın Portekiz’i penaltılarda eleyerek akan oyunda 1 gol bile atamadan yarı finale yükseldiği eşleşmelerde, İngiltere ise aynı şekilde penaltılarda İsviçre’yi geçen ekip oldu.
4 çeyrek final maçının 3’ü normal sürelerde tamamlanmazken 90 dakikada sonucu belli olan tek karşılaşma Hollanda ile Türkiye arasında oynandı.
Merih Demiral Krizi ve Hollanda – Türkiye Maçı
Hollanda ile Türkiye arasındaki çeyrek final karşılaşmasının öncesinde spor kamuoyu, Merih Demiral’a verilen ceza ile çalkalandı. Avusturya galibiyetinin ardından yaptığı sevinç sebebiyle UEFA tarafından 2 maç men cezasına çarptırılan Merih Demiral, Hollanda karşılaşmasında forma giyemedi.
UEFA’nın verdiği cezanın adaletsiz olduğunu savunan TFF Başkanı Mehmet Büyükekşi, “Oyuncumuzun gol sevinci sırasında yaptığı işaret hiçbir şekilde siyasi bir işaret değildir. Türklerin yüzyıllardır kullandığı Türklüğü sembolize eden bir işarettir. Avrupa Futbol Şampiyonası’nda son 16 turunda Avusturya’yı eleyerek, çeyrek finale yükselen ve yarın çeyrek finalde Hollanda ile yarı finale yükselme maçına çıkacak A Milli Futbol Takımımızın tarih yazdığı bu büyük organizasyonda bu ceza asla kabul edilemez.” ifadeleriyle karara tepki gösterdi.
Türkiye’de sanat, siyaset ve spor camiasının birçok kişinin tepkisini alan bu karar ne var ki değişmedi ve A Milli Takım, Hollanda karşısına Merih Demiral olmadan çıktı.
Karşılaşmaya oldukça iyi başlayan ve dakika 35’te Samet Akaydin’in golüyle 1-0 öne geçen Türkiye, son 20 dakikaya kadar bu üstünlüğünü sürdürdü. Ancak önce Stefan de Vrij, ardından ise Mert Müldür’ün (kk) attığı gollerle üstünlüğü ele alan Hollanda, son 5 dakikada Ay-Yıldızlıların gol fırsatlarını savunmayı başardı.
Son düdük çaldığında sahadan 2-1 mağlup ayrılan Türkiye, EURO 2024’e veda ederken maç sonunda oyuncular ve teknik ekip büyük üzüntü yaşadı.
Maç sonunda hislerini paylaşan teknik direktör Vincenzo Montella, "Neyimiz varsa verdik. Bence çok iyi bir Avrupa Şampiyonası oynadık. Meslektaşlarım ve diğer futbol profesyonelleri de bu şampiyonadaki performanstan dolayı beni tebrik ettiler. Avrupa Şampiyonası’ndaki en genç takım biziz. Kendi takımımızla gurur duymamız gerekiyor. Ben takımımla gurur duyuyorum. Müthiş bir ruhla, Türk ruhuyla çıkıp oynadılar. Bu oyuncular gördükleri sevgiyi gerçekten hak ediyorlar. Hepsinin alınlarından öpmek gerekir. Performanslarıyla mutlu ettiler, gurur duyduk. Bu şampiyona sonrasında Türkiye'ye farklı bir gözle bakılacak, büyük ihtimalle daha fazla saygıyla bakılacak." diyerek gururunu anlattı.
Öte yandan A Milli Futbol Takımı Kaptanı Hakan Çalhanoğlu ise düşüncelerini şu sözlerle ifade etti:
"Hayallerimiz sınırsızdı ama ne kadar çabalamış olsak da maalesef dün bu hayallerimiz son buldu. Çok özlediğimiz duyguları tekrar hissetmek, hissettirmek için de çıkmıştık bu yola. Aynı hedefi gerçekleştirmek için bir araya geldiğimizde ne kadar güzel olduğumuzu hatırlamak da çok önemliydi. Ülke olarak bunu başardığımızı düşünüyorum. Bu turnuva ileride bizim için bir dönüm noktası olarak hatırlanabilir. Şimdi tek yapmamız gereken hep beraber çalışmaya devam etmek ve Türk futbolunun hak ettiği yerlerde devamlı var olmasını sağlamak."
Heyecan Dolu Yarı Finaller
EURO 2024’ün yarı finalinde İspanya – Fransa ve Hollanda – İngiltere maçları oynandı.
İlk yarı finalde İspanya, Randal Kolo Muani’nin 8. dakikada attığı golle geri düşse de Lamine Yamal ve Dani Olmo ile 21 ve 25. dakikalarda üstünlüğü sağlamayı başardı. Kalan dakikalarda Fransa ataklarına iyi direnen ve gol fırsatları da bulan İspanya, maçın son düdüğü çaldığında genç takımıyla finale çıkmanın coşkusunu yaşadı.
Bir diğer yarı finalde ise turnuvanın en heyecanlı maçlarından biri futbolseverlerle buluştu. Turnuva boyunca oynadığı futbolla eleştirilen İngiltere, Türkiye’yi eleyerek yarı finale ulaşan Hollanda’yı 2-1 ile saf dışı bıraktı.
İngiltere – İspanya Finali
Gareth Southagate önderliğinde üst üste ikinci Avrupa Şampiyonası finaline ulaşan İngiltere, tarihinin ilk Avrupa şampiyonluğunu kazanmak için İspanya’nın rakibi oldu. Hollanda maçının ardından oyuncularından çok memnun olduğunun altını çizen teknik direktör Gareth Southgate, "Oyuncularım maç içerisinde çok doğru kararlar aldı. Oyuncularımın kalitesinden ve karakterinden çok memnunum. Ortaya koyduğumuz oyundan dolayı çok memnunum." diye konuştu.
İngiliz çalıştırıcı yarı final zaferine rağmen asıl hedeflerinin şampiyonluk olduğunu vurgulayarak İspanya maçını işaret etti ve “Buraya turnuvayı kazanmaya geldik.” dedi.
Finalde şampiyonluğu hedefleyen bir diğer çalıştırıcı ise elbette İspanya Teknik Direktörü Luis de la Fuente’ydi. Luis de la Fuente, "Avrupa Şampiyonası finali, spordaki en büyük hedeflerden biridir. Sakiniz, heyecanlıyız ve oynama isteğimiz var. En iyi takımlar biziz, bu yüzden buradayız. Detaylar kazananı belirleyecek." sözleriyle iddiasını ortaya koydu.
Berlin'de ilk dakikaları heyecanlı ama golsüz geçen finalde sessizliği ilk olarak İspanya bozdu. Nico Williams2ın golüyle maçın ikinci devresine gol ile başlayan İspanya'nın üstünlüğünü 73. dakikada Cole Palmer bozdu ve İngiltere'ye umut getirdi.
Karşılaşmanın uzatma dakikalarına gitmesini bekleyen futbolseverleri heyecanlandıran gol ise 86. dakikada Mikel Oyarzabal'dan geldi ve İspanya, kalan dakikalarda skoru koruyarak 4. kez Avrupa'nın en büyük takımı oldu.
İspanya Teknik Direktörü Luis de la Fuente, 12 yıl sonra ülkesine tekrar Avrupa'nın en büyük kupasını getirirken kariyerinde de kırılması güç bir rekorun sahibi oldu. Luis de la Fuente, İspanya ile U-19 şampiyonluğu, U-21 şampiyonluğu, Uluslar Ligi ve Euro 2024'ü kazanarak bu alanda tarihe geçti.
İngiltere'de ise Gareth Southgate, Euro 2020 ve Euro 2024 finallerini kaybederek tarihte 2 Avrupa Şampiyonası finali kaybeden ilk isim oldu.
İspanya'da Lamine Yamal ise kupayı kazanan en genç oyuncu olarak tarihe geçti.
Comments