Milenyum Akdeniz Ateşi ile Isınıyor

Yazan: Ahmet Dumlu

Avrupa Futbolu denildiğinde akla ilk gelen vecizeler, “Futbol’un Beşiği İngilitere” ile Gary Lineker’in meşhur, "Futbol 90 dakika süren ve sonunda Almanların kazandığı bir oyundur" sözü olsa da yeni bin yılda işler biraz değişmiş gibi görünüyor.

Sıcak iklimi, samimi kültürleriyle öne çıkan Akdeniz Ülkeleri, İspanya İtalya ve kısmen Fransa 2000’li yıllarda futbolun lokomotifi olma görevini üstleniyor.

Öyle ki 2024 Avrupa Şampiyonasını da İspanya’nın kazanmasıyla birlikte, 2000 yılından bugüne kadar gerçekleşen 7.Avrupa Şampiyonası kupası da Akdeniz havzasında olan ülkelerin müzelerinde yerini aldılar.

⦁ Euro 2000 – Fransa

⦁ Euro 2004 – Yunanistan

⦁ Euro 2008 – İspanya

⦁ Euro 2012 – İspanya

⦁ Euro 2016 – Portekiz

⦁ Euro 2020 – İtalya

⦁ Euro 2024 – İspanya

1960’ta başlayan Avrupa Şampiyonası macerasında, 2000 yılına kadar geçen 40 yıllık sürede düzenlenen 10 turnuvada ise Akdeniz Ülkeleri 3 şampiyonluk elde edebilmişti.

Euro 1964 – İspanya

Euro 1968 – İtalya

Euro 1984 – Fransa

Her şampiyonanın hikayesi birbirinden benzersiz olduğu için 2000 yılı sonrası gerçekleşen bu üstünlüğü herhangi bir teknik / program gibi gerekçeye bağlamak sağlıklı olmayacaktır.

Zira Otto Rehagel’in Yunanistan takımı ile Del Bosque’nin İspanya takımı arasında bir benzerlikten söz etmek çok da mümkün değil.

Dolayısı ile bu inceleme 2000 yılı sonrası gerçekleşen turnuvalardaki tatlı coğrafi tesadüflere dikkat çekmek istemektedir.

Kulüp turnuvalarına baktığımızda da Akdeniz üstünlüğü dikkatimizi çekmektedir.

2000 yılı ve sonrasında oynanan 25 Şampiyonlar Ligi finalinin 19’unda finalde en az bir Akdeniz bölgesi kulübü görüyoruz. Son 25 Şampiyonun 16’i ise Akdeniz Kültürü’nden (%64) çıkıyor.

2000 yılı öncesi düzenlenen 30 turnuvada ise sadece 9 Akdeniz kulübünü kazanan olarak görüyoruz. (%30)

Son 25 finaldeki 16 Akdeniz kupasının ülke dağılımı ise şöyle;

12 İspanya

3 İtalya

1 Portekiz

Aynı şekilde eski adıyla UEFA Kupası, şimdilerin Avrupa Ligi’ni incelediğimizde de enteresan sonuçlar yer alıyor.

2000 yılı ve sonrasında oynanan 25 Avrupa Ligi finalinin tıpkı Şampiyonlar Ligi’nde olduğu gibi 19’unun finalinde en az bir Akdeniz kulübü varken bu kupaların 16 tanesinin de adresi Akdeniz kültürü olmuş. (%64)

12 İspanya

2 İtalya

1 Portekiz

1 Türkiye

2000 yılı öncesi turnuvanın ilk kez düzenlendiği 1972 yılından beri gerçekleşen 28 finalde ise Akdeniz’den çıkan şampiyon sayısı 11. (%39)

2000 yılı sonrasında Şampiyonlar Ligi ve Uefa Avrupa Ligi kazanan takımların ülkesel dağılımları arasındaki benzerlik dikkat çekici.

Avrupa Şampiyonlarındaki dağılımda bir coğrafi benzerlikten söz etsek de kulüp turnuvalarında İspanyol takımlarının bariz üstünlüğünün bu sonuca yol açtığını görmek mümkün.

Özellikle Real Madrid ve Barcelona’nın Cristiano Ronaldo ve Messi rekabetinden gelen motivasyon ve ilhamla 2000 sonrasını oldukça aktif ve başarılı geçirdiğini söyleyebiliriz.

Bu ekiplere bir de “Kupa Canavarı” Sevilla eklenince tablo tamamlanıyor.

Bonus:

Akdeniz’in karşı kıyısı olan Afrika’da da 2000 yılı sonrası bir hareketlenme var. 2000 yılından sonra oynanan 12 Afrika Uluslar Kupası’nın 5’i Akdeniz kıyıları olan Mısır ve Cezayir'e giderken (%42), 2000 yılından önceki 22 turnuvada bu sayı yine 5 olarak dikkat çekiyor. (%22)

Afrika Kulüpler Şampiyonlar Ligi’nde ise durum daha da radikalleşiyor, 2000 yılından sonra gerçekleşen 25 turnuvanın 18’i Akdeniz kıyılarına gitmiş.

11 Mısır

4 Tunus

2 Fas

1 Cezayir

Belki çok şey ifade eden, belki de tesadüften ibaret bu Akdeniz Uğuru, üzerine çalışılmaya değer duruyor.